piątek, 25 kwietnia 2014

wtorek, 1 kwietnia 2014

Dowody osobiste - czy legalne jest żądanie oddania ich jako zabezpieczenia?


Często od swoich klientów słyszę, że przynajmniej kilka razy w życiu pozostawili swój dowód tożsamości na innej (obcej) osobie na jej żądanie. Traktowany jest on często jako forma zabezpieczenia zapłaty, bądź zwrócenia wypożyczanego przedmiotu w należytym stanie.
Czy jednak pozostawienie tego dokumentu w rękach człowieka, którego widzimy po raz pierwszy na oczy jest czymś właściwym? Czy nie popełniamy błędu zważając na to, że może on wykorzystać go w sposób inny niż przez niego deklarowany?
Jeżeli mieliście kiedykolwiek wątpliwości w takich sytuacjach oznaczało to, że wasza intuicja wcale nie wprowadzała was w błąd. Taki dokument może stać się narzędziem  przestępstwa. Zważając na fakt w jak łatwy sposób można obecnie przy jego pomocy zaciągnąć chociażby kredyt powinniśmy być bardziej czujni. Ważniejszym pytaniem jest  jednak to zadane w tytule mojego artykułu – czy rzeczywiście możemy być zobligowani do pozostawienia np. dowodu osobistego sprzedawcy do momentu uregulowania w pełni zobowiązania czy też zwrócenia wypożyczanego sprzętu budowlanego bez uszkodzeń?
Odpowiedź na to pytanie jest przecząca. Stanowi o tym art. 33 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych
Art. 33.
Dowodu osobistego nie wolno zatrzymywać, z wyjątkiem przypadków  określonych w ustawie.
Przypadki, o których wspomina przytoczony artykuł mają charakter szczególny i nie odnoszą się w żaden sposób do sytuacji, w których osoba żądająca naszego dokumentu jest nikim innym jak tylko zwykłym przedsiębiorcą.
Pamiętajmy, że takie zachowanie jest nie tylko zabronione i niepożądane. Jest również karalne. Stanowi o tym art. 55 wspomnianej ustawy:
Art. 55.
1. Kto:
1) uchyla się od obowiązku posiadania lub wymiany dowodu osobistego,
2) zatrzymuje bez podstawy prawnej cudzy dowód osobisty,
3) nie zwraca dowodu osobistego w razie utraty obywatelstwa polskiego,
podlega karze ograniczenia wolności albo karze grzywny.
W przypadku, gdy posiadamy pewną informację o tym, że ktoś praktykuje tego typu działania warto jest zawiadomić o tym Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (kancelaria@giodo.gov.pl).
Jeżeli chcecie przeczytać więcej artykułów zapraszam na www.kancelaria-prawna-krakow.pl